Konflikt serologiczny (nazywany także immunizacją matczyno-płodową) może doprowadzić do rozwoju choroby hemolitycznej płodu oraz choroby hemolitycznej noworodka. Od ponad 3 dekad stosowana jest profilaktyka immunizacji matczyno-płodowej antygenem D, który zapobiega poważnym powikłaniom na etapie ciąży i po porodzie. Na czym polega konflikt serologiczny? Wyjaśniamy.
Konflikt serologiczny – co to jest?
Konflikt serologiczny to niezgodność antygenowa pomiędzy matką i płodem. Dotyczy ona krwinek czerwonych, na których znajduje się warunkujący rodzaj krwi czynnik Rh. Niezgodność pomiędzy czynnikiem Rh matki i czynnikiem Rh płodu powoduje, że w organizmie ciężarnej wytwarzane są przeciwciała odpornościowe, które niszczą antygeny płodowe. Skutkom konfliktu serologicznego można zapobiegać już na początkowym etapie prowadzenia ciąży. Podstawą diagnostyki jest wykonanie badania obecności przeciwciał odpornościowych do antygenów krwinek czerwonych. Konflikt serologiczny i związane z nim powikłania, są obecnie rzadko diagnozowane, co ma związek z działaniami profilaktycznymi. Na etapie pierwszych badań w ciąży lekarz ginekolog sprawdza zgodność czynnika Rh przyszłych rodziców, co pozwala przygotować się na ewentualne powikłania. Kompleksowe badania można wykonać np. w prywatnym gabinecie ginekologicznym dr n. med. Anny Kluz-Kowal w Białymstoku.
Kiedy dochodzi do konfliktu serologicznego?
Wystąpieniem konfliktu serologicznego zagrożone jest dziecko, którego ojciec ma krew z czynnikiem Rh+ (czynnik Rh dodatni ma ponad 80% populacji rasy białej), a matka ma krew z czynnikiem Rh- (ujemnym). Ze względu na dziedziczenie cech antygenowych od matki i ojca, dochodzi do niezgodności pomiędzy czynnikiem Rh płodu i czynnikiem Rh matki, co prowadzi do zwalczania antygenów płodu.
Zagrożenia związane z konfliktem serologicznym
Konflikt serologiczny rzadko ujawnia się w pierwszej ciąży. Może jednak do niego dojść, gdy wystąpią powikłania, które doprowadzą do kontaktu krwi dziecka z krwią matki – ich skutkiem jest choroba hemolityczna. Jeżeli do rozwoju choroby dojdzie na etapie ciąży, to może dojść do niedotlenienia i związanego z nim uszkodzenia tkanek, wystąpienia uogólnionego obrzęku, a także zgonu dziecka.