Nowoczesne leczenie przeciwbólowe opiera się przede wszystkim o stosowanie preparatów o wyższej specyficzności, bezpieczniejszych oraz lepiej tolerowanych przez pacjentów. Preparaty różnego rodzaju zawierające NLPZ są dostępne w sklepach bez recepty – czy warto z nich korzystać i jakie mogą być powikłania korzystania z nich?
Podstawowe wskazania do stosowania NLPZ
Niesteroidowe leki przeciwzapalne, czyli NLPZ to fundament współczesnego leczenia przeciwzapalnego, przeciwgorączkowego oraz przeciwbólowego. Ich działanie związane jest z oddziaływaniem hamującym na enzym – cyklooksygenazę, której działaniem jest powstawanie różnych metabolitów kwasu arachidonowego. Te metabolity biorą aktywny udział w powstawaniu stanu zapalnego oraz pobudzaniu układu dopełniacza. Aktywność związków takich jak prostaglandyny i np. leukotrieny wpływa także na układ termoregulacji znajdujący się w podwzgórzu – ograniczając ekspresję COX-2 i COX-1 w obrębie tej okolicy NLPZ uzyskują efekt przeciwgorączkowy.
NLPZ znajdują się u podstaw drabiny analgetycznej – oznacza to mniej więcej tyle, iż są one preparatami wykorzystywanymi jako pierwszy rzut leczenia przeciwbólowego. Leczenie przeciwbólowe związane jest również z wpływaniem na aktywność stanu zapalnego, który przyczynia się do uwrażliwienia układu nerwowego na bodźce bólowe oraz na aktywację biologicznych czynników, które odpowiadają za odczuwanie bólu – między innymi substancji P, neurokinin oraz bradykininy.
Podstawowy problem z NLPZ
Problemem wielu leków z tej grupy są działania niepożądane. Popularne związki jak ibuprofen lub aspiryna znacząco podnoszą ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego. Do tego dochodzą jeszcze problemy związane z zaburzaniem przepływu nerkowego, podnoszeniem ciśnienia krwi oraz działaniem kardiotoksycznym. Nowsze NLPZ jak traumon, meloksykam, czy deksketoprofen i celekoksyb okazują się nieco bezpieczniejsze w kontekście najczęstszego działania niepożądanego, czyli krwawienia z przewodu pokarmowego. Warto o tym pamiętać.